Bij een erfenis is er meestal sprake van een nalatenschap. Dit kunnen bezittingen of schulden zijn, vaak beiden.
Als de erfenis wordt aanvaard door één of meerdere erfgenamen dan moet deze verdeeld worden. Voordat er verdeeld kan worden, moeten eerst de openstaande schulden worden voldaan. Hier komt de vereffenaar in beeld...
In principe komt het regelen van het voldoen van de schulden voor rekening van de erfgenamen, maar dit kan in bepaalde situaties minder handig zijn. Denk bijvoorbeeld aan criminele erfenissen, ruzie erfenissen of negatieve nalatenschappen. In zo’n geval is het praktisch om een vereffenaar nalatenschap te laten benoemen. Dit gebeurt door de rechtbank die in principe iedereen kan benoemen die daartoe bereid is. De rechtbank kan iemand aanwijzen of er kan een lijst worden ingediend van beoogde vereffenaars.
Als het gaat om bezittingen en schulden dan is de eigen woning vaak één van de grootste privé posten. Is daar sprake van dan zal de toegevoegde waarde van de professionele vereffenaar evident zijn. Er kan sprake zijn van hypotheken die onder water staan, aanzienlijke restwaarde die verdeeld moet worden of bepaalde juridische angels. De rechtbank zal dan ook vaak de voorkeur geven aan het benoemen van een professional zoals een advocaat of notaris tot vereffenaar nalatenschap. De advocaat heeft ook als voordeel dat deze eenvoudig een procedure kan opstarten namens de nalatenschap bij constatering van onregelmatigheden. Daarnaast is het nodig om kennis te hebben van wettelijke regels en termijnen bij het proces van vereffening. Gaat hier iets fout, dan kan de vereffenaar namelijk aansprakelijk gesteld worden.
Een vereffenaar inventariseert de bezittingen en schulden en zorgt ervoor dat er alléén indien noodzakelijk goederen verkocht worden om aan de schuldeisers te kunnen voldoen. Hij/zij wordt in principe dan ook benoemd om de schuldeisers te beschermen. Na inventarisatie en afhandeling van de schulden wordt er een lijst met overgebleven bezittingen gedeponeerd bij de rechtbank en kan na een inzagetermijn van één maand de verdeling beginnen. Voor de verdeling onder de erfgenamen is de vereffenaar niet verantwoordelijk. Maar soms wordt die daar ook nog bij betrokken. Uit de overgebleven bezittingen in de nalatenschap moet ook de vereffenaar betaald worden. Bij erfenissen met alleen schulden is het daarom wel eens lastig om er één te vinden. Dit kan opgelost worden doordat één van de erfgenamen zich garant stelt voor het honorarium.
Een professionele vereffenaar nalatenschap kan je veel administratieve rompslomp en juridisch getouwtrek uit handen nemen. Met name bij ingewikkelde of grotere erfenissen is het een aanrader om er eentje in de arm te nemen.