Wist u dat een brievenbus één van de weinige onderdelen van een huis is die verplicht zijn?
Daarmee vallen ze in dezelfde categorie als bijvoorbeeld het hebben van een eigen voordeur, een eigen toilet en het hebben van een woon- en slaapkamer. Het wel of niet hebben van een brievenbus bepaalt mede of een woning door de Nederlandse overheid wel of niet wordt erkend. De reden daarachter is dat je zonder brievenbus natuurlijk geen post kunt krijgen. Niet van je vrienden of familie, maar natuurlijk ook niet van bijvoorbeeld de Belastingdienst. De enige uitzondering om geen brievenbus te hoeven hebben, is als je ergens anders een postadres hebt.
De verplichtingen voor een brievenbus houden daarmee nog niet op. In 2009 is een nieuwe postwet ingevoerd waarin een aantal eisen staan vermeld waar jouw brievenbus aan moet voldoen. Zo is het om te beginnen verplicht dat jouw brievenbus niet meer dan tien meter is verwijderd van de openbare weg. Voor 2009 maakte dit dus niet uit en bezorgde de postbode zelfs een brief op een waddeneiland dat alleen met een roeiboot te bereiken was. Logischerwijs werd de postbode daar niet heel blij van en werd de wet ingesteld dat jouw postvak of brievenbus op een bereikbare plek moeten staan.
Vervolgens mag je ook niet zomaar iedere willekeurige zelfgemaakte brievenbus aan je gevel hangen, of in je achtertuin plaatsen. Zo moet de gleuf minimaal 265 millimeter breed zijn, 32 millimeter hoog en 320 millimeter diep. Op die manier komt de postbode niet voor de onaangename verrassing te staan dat je brieven niet in jouw bus passen. Bij alle brievenbussen die je in de winkel of online koopt, mag je er van uit gaan dat ze deze minimale afmetingen hanteren. Daarnaast ben je verplicht om ervoor te zorgen dat je brievenbus niet hoger hangt of staat dan 1,8 meter en niet lager dan 0,6 meter. Voldoet je brievenbus niet aan de eisen, dan is de postbode niet verplicht om jouw post te bezorgen. Dat betekent natuurlijk niet per definitie dat de postbode standaard met een centimeter op pad gaat om te checken of jouw brievenbus toevallig op 1,81 meter hangt. Ga er bij het bevestigen van een brievenbus vanuit dat je er zelf goed bij moet kunnen. In dat geval moet het de postbode waarschijnlijk ook wel lukken en is er niets aan de hand.
Toch zijn we er hier nog niet helemaal mee. Behalve alle verplichtingen heeft de overheid ook nog een aantal aanbevelingen. Niet wettelijk verplicht dus, maar wel slim om op te volgen. Om te beginnen geeft de overheid een advies over de kleur van je brievenbus. Die kun je het beste in het groen kopen. Wat je in ieder geval niet moet doen is een rode of oranje brievenbus kopen. Je kunt misschien zelf wel raden waarom dat is. De brievenbussen van de post zelf zijn namelijk ook standaard rood of oranje. En zeker voor buitenlanders is het soms lastig om de ene brievenbus van de andere te scheiden. Wil je er zeker van zijn dat je niet per ongeluk een brief van een willekeurige persoon in je bus krijgt, zorg dan voor een duidelijk onderscheidende, niet rode of oranje kleur.
In totaal staan er in Nederland zo`n 20.000 bussen waar je een brief kunt posten. De post leegt deze meestal aan het einde van de middag tussen vijf en zes uur. In sommige gevallen gebeurt dit zelfs meerdere malen per dag om te voorkomen dat de brievenbussen overvol raken. Het aantal bussen neemt echter snel af, wat vooral komt door de opkomst van e-mail. Het grootste gedeelte van de post komt tegenwoordig digitaal binnen en ook de overheid, banken en andere instellingen gaan inmiddels stapsgewijs over in het versturen van digitale post. Dit heeft natuurlijk een groot voordeel. Het kost veel minder aan papier en inkt, wat een besparing oplevert aan kosten en ook nog eens beter is voor het milieu. Ook is het versturen van een e-mail gratis, in tegenstelling tot een postzegel. Bovendien komt een e-mail direct aan en duurt het versturen van een brief op zijn minst een dag.
Door deze technologische verandering wordt de brievenbus dus steeds minder belangrijk, maar daarbij nog wel steeds verplicht. Voor de postbode is de hele verandering waarschijnlijk nog het meest voelbaar. Met minder post zijn er uiteraard ook minder postbodes nodig. Toch werken er nog altijd rond de 40.000 postbodes in Nederland, waarvan het grootste gedeelte dat overigens parttime doet. Daarbij geld ook dat PostNL de verplichting heeft om minimaal één brievenbus te hebben in een straal van vijfhonderd meter om een woonhuis. Zelfs al wordt er maar één brief per dag gepost, dan nog zal er standaard een postbode langs moeten komen om de post te legen. Uiteraard zorgt dit voor enige druk op de winstgevendheid van PostNL, waardoor er de laatste jaren steeds goedkopere constructies worden verzonnen om postbodes in dienst te nemen.
Brievenbussen heb je in alle soorten en maten. De bekendste is natuurlijk de standaard gleuf in de deur, met daaromheen een stalen of aluminium frame. Dit is in principe ook de goedkoopste variant die je kunt bestellen. Op het moment dat je zelf zo`n brievenbus gaat creëren, let er dan goed op dat je de minimale afmetingen voor een brievenbus er op na houdt. Om hier zeker van te zijn, kun je altijd het beste een kant-en-klaar frame kopen dat je op het gat kunt passen. In principe zit hier natuurlijk ook altijd de metalen klep bij, die ervoor zorgt dat er geen warme lucht kan ontsnappen via het postgat. Maak het overigens ook zeker niet te groot en plaats het ook niet vlak in de buurt van je slot. Daarmee maak je het namelijk makkelijker voor inbrekers om binnen te komen.
Verder heb je natuurlijk nog heel veel andere soorten brievenbussen. Zo heb je ook de bekende brievenbus op een paal. Deze zie je vooral bij huizen met een grotere oprijlaan. Zodra de deur verder dan tien meter van de weg af ligt, ben je verplicht om een losstaande brievenbus te plaatsen. Veel van de bussen zijn overigens groen, dat komt omdat na het veranderen van de postwet in 2009 iedereen met een dergelijke verre voordeur gratis een groene bus op paal kreeg aangeboden. Natuurlijk zijn er nog veel meer modellen staande brievenbussen mogelijk, waaronder ook modellen met twee palen. Speciaal voor de stevigheid.
De dubbele brievenbus worden tegenwoordig steeds populairder. Deze bus is namelijk niet alleen geschikt voor de normale post, maar heeft ook een tweede, extra groot vak waar pakketjes doorheen kunnen. Op deze manier hoef je niet verplicht thuis te zijn als er een klein pakketje wordt afgeleverd. Natuurlijk hebben ook dubbele brievenbussen hun beperkingen en passen niet alle soort pakketten erin.
Daarnaast zie je ook vaak wandbrievenbussen bij huizen. Een wandbrievenbus is vaak bevestigd aan de gevel, direct naast de deur. Ook hierbij heb je verschillende modellen, met bijvoorbeeld de mogelijkheid om direct van binnen uit de bus te kunnen legen. Of een simpeler model met een klepje, waarbij je de post wel zelf er uit moet halen. Het voordeel van deze bussen is dat je post niet op de deurmat valt, waardoor het kwijt kan raken, maar op een vaste plek blijft liggen. Ten slotte is er ook nog de zogenoemde kolombrievenbus. Deze brievenbus heet zo omdat hij de afmeting heeft van een kolom, een soort van paal. Meestal zijn ze een meter of hoger. Ook een kolombrievenbus is een staande brievenbus, maar dan massief, zonder paal. Vaak zit de opening aan de voorkant en zit achteraan een leuke, handige klep waardoor je de post kunt pakken.
