Als je net een vloer hebt gekocht, wil je deze mooi houden. Maar hoe kun je dit het beste doen?
We behandelen de verzorging van verschillende soorten vloeren, zoals laminaat, de giet- en betonvloer, de grindvloer, tegels, kurk, linoleum, vinyl en tapijt. Daarnaast kun je door gebruik te maken van de juiste producten je vloer een heel andere uitstraling geven, dit is met name bij houten vloeren goed mogelijk.
Van een houten vloer kun je jarenlang genieten. Dag in, dag uit. Wel vragen planken en parket om een goede afwerking en regelmatig onderhoud. Dit beschermt de vloer, verhoogt de levensduur en bevordert de hygiëne, omdat vuil en vocht minder de kans krijgen in het hout door te dringen. Bovendien dragen was, beits, olie en lak bij aan de optiek van de vloer.
Was, olie, lak en hardwax; alle afwerkingsmogelijkheden hebben allemaal zo hun voor- en nadelen. Welke afwerking het beste is voor jouw houten vloer, hangt zowel af van uw persoonlijke voorkeuren als van jouw leefomstandigheden. De intensiviteit waarmee u uw vloer gebruikt en de aanwezigheid van kinderen of huisdieren kunnen ervoor zorgen dat je kiest voor een afwerking die minder gevoelig is voor het aanhechten van vuil en die makkelijk schoon te maken is. Bedenk dat als je eenmaal voor een bepaalde afwerking heeft gekozen, die beslissing definitief kan zijn.
Een oude afwerking voor houten vloeren is was. Vroeger werd alle parket in de was gezet, nu is het een bewuste keuze, bijvoorbeeld vanwege de mooie, min of meer zijdematte uitstraling. Wat betreft glansgraad zit een wasafwerking een beetje tussen de gangbare lakken en olie in. De vloer wordt van meerdere lagen (eventueel vloeibare) was voorzien. Na verloop van tijd is de vloer verzadigd: alle poriën van het hout zijn gevuld met was en de vloer is optimaal beschermd. Van tijd tot tijd moet een nieuwe waslaag worden aangebracht. Belangrijk: zachtere houtsoorten zijn meestal snel verzadigd, maar bij hardere houtsoorten kan dat wel een paar jaar duren. Totdat de bovenste laag van het hout is verzadigd, is de vloer gevoeliger voor gemorste vloeistoffen. Meestal wordt het impregneren toegepast, vóórdat de was wordt opgebracht. Daardoor verzadigt de bovenlaag van het hout sneller.
Was moet in dunne lagen worden opgebracht. Gebruikt je te veel, dan kan het hout de was niet opnemen en ontstaat er een plakkerige laag. De opgebrachte was moet worden uitgeboend. Dat kan met de hand, maar het is geen licht karwei. Gelukkig zijn er speciale machines voor. Met zo’n boenmachine kun je de vloer ook van tijd tot tijd opwrijven. De doffe plekken verdwijnen doordat de wrijving de waslaag opwarmt en verdeelt. Op plaatsen waar de glans niet terugkeert, moet nieuwe was worden aangebracht. Ongeveer eens in de twee jaar moet de verouderde was met een speciale remover worden verwijderd. Als daarna de nieuwe waslaag is aangebracht, ziet de vloer er weer uit als nieuw. Dat de vloer plaatselijk kan worden bijgewerkt is één van de voordelen van een wasafwerking. Daarnaast vallen beschadigingen minder op.
Veel mensen kiezen tegenwoordig voor een geoliede of gezeepte houten vloer. Deze afwerkingen laten, net als was, de tekening van het hout mooi uitkomen. Olie wordt in meerdere dunne lagen aangebracht. Naast een blanke olie, die de eigen kleur en nerf van het hout verdiept en benadrukt, zijn er ook oliën met kleurpigmenten. Wit, rood- of bruintinten kunnen de vloer een totaal andere uitstraling geven.
Een vloer in de olie kan meestal plaatselijk worden bijgewerkt. In afwachting van de grote onderhoudsbeurt volstaat het veelal om de looppaden van een nieuwe, dunne olielaag te voorzien. Eens in de paar jaar kan de hele vloer opnieuw worden geolied. Vuil en vlekken moeten daarbij eerst verwijderd worden met een speciale reiniger.
Hardwax is een combinatie van olie en was en wordt in twee lagen aangebracht. Hardwax blinkt uit door de natuurlijke uitstraling en slijtvastheid. Een ander voordeel is dat de was de vloer waterafstotend maakt, vuilbestendig is en plaatselijk is bij te werken. Deze oppervlaktebehandeling is te verkrijgen in glans en (zijde)matte uitvoering. Hardwax is gebaseerd op natuurlijke plantaardige oliën en was met een open-poriën-structuur. Het hout kan zo blijven ademen en de waslaag bladder, barst of schilfert niet. Plaatselijk bij te werken.
Voor het aanbrengen dient het oppervlak droog (houtvochtigheid maximaal 20%), goed geschuurd, vrij van vet, stof, verontreinigingen en oude was- of laklagen te zijn. Maak het kale hout echter níet met water of een vochtige doek schoon. Het onderhoud is heel eenvoudig. Regelmatig stofzuigen en dweilen met een speciaal hiervoor bestemde cleaner vermengd met water is voldoende. Eén keer per jaar is het raadzaam om de vloer groot onderhoud te geven door middel van een intensiefreiniger en het aanbrengen van een nieuw laagje hardwax. Zo vul je tevens krasjes op en je herstelt de glansgraad. Vraag je leverancier naar de meest uitgebreide informatie.
Een houten vloer met een lakafwerking behoudt de natuurlijke uitstraling van het hout en is makkelijk te onderhouden. Steeds beter benaderen deze lakken de optiek van was of olie. Er zijn ook extra en ultramatte lakken. Voor wie liever wel een mooie glans over het hout ziet, is er keuze uit diverse zijde- en hoogglans lakken. Bedenk dat bij een glanzend oppervlak kleine beschadigingen en oneffenheden sneller opvallen. Op een donkere kleur is dat sterker dan op een licht oppervlak. Overigens is het niet per definitie beter als een lak heel hard is. Hout werkt en een beetje elasticiteit van de lak voorkomt barstjes, bijvoorbeeld op de grens van twee planken.
Een voordeel van lak is dat de vloer eenvoudig te onderhouden is. Door het gesloten oppervlak hecht vuil zich slecht en is dus eenvoudig te verwijderen. Met veel water schoonmaken is echter af te raden. Reiniging met in water opgeloste speciaalreiniger kán, maar beperkt. Overigens moet de laklaag ook worden onderhouden. Daarvoor is er speciale polish. Een nadeel van een lakafwerking is, dat zij niet plaatselijk kan worden bijgewerkt. Als er een kale plek ontstaat, moet de vloer in zijn geheel worden geschuurd en gelakt. Vraag om advies bij de leverancier, want niet alle lakken hechten op elkaar.
Professionele parketbedrijven mogen sinds een aantal jaar geen gebruik meer maken van producten op basis van vluchtige oplosmiddelen voor het lijmen, impregneren en afwerken van de houten vloer. Let erop dat als een bedrijf je vloer gaat leggen en afwerken, de medewerkers oplosmiddelvrije producten gebruiken. Ook als je zelf gaat leggen en afwerken is het, voor je eigen gezondheid, beslist verstandig oplosmiddelvrije producten te gebruiken.
Je reinigt een gietvloer gemakkelijk met behulp van een vlakmop of microvezeldoek. Dit kan zowel droog als nat. Door de statische werking hechten vuil en stof namelijk makkelijk. Gebruik van een schoonmaak- of reinigingsmiddel is niet noodzakelijk, dit laat zeepresten achter. Met schoon en koud water is een goede gietvloer in de regel zeer goed reinigbaar. Stofzuigen is in de regel niet noodzakelijk, kies je hier wel voor gebruik dan altijd een schone en zachte borstel. Voorkom zand op de vloer, dit werkt net als schuurpapier. Grovere vervuiling kun je opvegen met stoffer en blik. Schoenstrepen zijn gemakkelijk te verwijderen met een doek. Voor hardnekkige vlekken raden wij u aan een voor deze vloeren geschikte vloerreiniger te gebruiken. Vraag hiernaar bij je leverancier.
Bij een tegelvloer is het belangrijk dat een pas gelegde natuurstenen of ongeglazuurde tegelvloer goed gedroogd is vóórdat de beschermingslaag aangebracht wordt. Onder iedere vierkante meter vloer wordt namelijk ongeveer 10 tot 12 liter water verwerkt, dat onder een reeds aangebrachte was- of impregneerlaag omhoog komt en de beschermingslaag als het ware losdrukt. Wit uitgeslagen, moeilijk verwijderbare vlekken zijn dan het gevolg. De vereiste droogtijd voor een in lijm gezette vloer kan zo'n 4 tot 5 weken beslaan; die van in specie gezette vloeren zo’n 8 tot 12 weken. De werkelijke droogtijd hangt af van de weersomstandigheden c.q. het seizoen. Tijdens de droogperiode kunnen uitdrogingsplekken en zoutuitslag op de tegels zichtbaar worden. Deze zijn met veel stofzuigen en nat reinigen met een speciaal reinigingsmiddel te verwijderen. Verder kunnen tussentijdse vlekken met een licht alkalisch reinigingsmiddel worden weggehaald. Voor diep ingetrokken vetvlekken zijn er zwaardere middelen verkrijgbaar. Let op: bij de eerste reinigings- en beschermingsbehandeling moet eventuele vloerverwarming altijd uitgeschakeld zijn. Het is belangrijk dat de vloer 'natuursteenkoud' is. Geglazuurde tegels zijn eenvoudig te dweilen met water en eventueel een scheutje schoonmaakazijn. Desgewenst kan de vloer voorzien worden van een beschermende glanscoating.
Laminaatvloeren beschikken over een speciale toplaag die een hoge weerstand tegen krassen biedt. Dit neemt niet weg dat ook laminaatvloeren verzorging nodig hebben. Regelmatig stofzuigen of vegen voorkomt dat zand of ander los vuil als schuurpapier op je vloer werkt. Een geschikt onderhoudsproduct is een product dat geen lagen opbouwt, en dat niet agressief in de naden dringt zodat deze opzwellen. Dagelijks onderhoud is in feite alleen het wegnemen van stof en losliggend vuil. Verwijder wel met regelmaat aanklevend stof, dit kan het best licht vochtig gereinigd worden. Vermijd altijd stagnerend vocht op de vloer. Gebruik voor periodiek onderhoud een cleaner of speciale laminaatpolish om het laminaat te voorzien van een beschermlaagje. Vraag hiernaar bij je leverancier.
Voor het onderhoud van kurkvloeren zijn over het algemeen drie verschillende producten nodig. Dit geldt zowel voor gelakt kurk, als voor kurkvloeren met een pvc-toplaag. Allereerst moet de toplaag extra beschermd worden met een finish. Dit dient direct na plaatsing (en bij een gelakte vloer na de laatste lakbeurt) te worden aangebracht. Een cleaner is nodig voor het wekelijks reinigen van de vloer. Deze cleaner tast niet de aangebrachte finishlaag aan, maar verwijdert vuil gemakkelijker. Wanneer na enige tijd de finishlaag wel geheel verwijderd moet worden om de vloer een grondige opknapbeurt te geven, kan de oude laag en ingesleten vuil verwijderd worden met een remover. Daarna kan weer een nieuwe finish of laklaag worden aangebracht.
Dagelijks onderhoud van linoleum is eenvoudig en snel uit te voeren met een wisser. Stofwissen heeft een beter effect dan stofzuigen of vegen. Vochtig reinigen is eigenlijk alleen aan te raden bij vuil dat ook vloeibaar op de grond komt. Door het gebruik van water gaat los vuil namelijk juist vast zitten. Vlekken, maar ook vetaanslag in de keuken, kunnen worden verwijderd met een speciale cleaner. Voor periodiek onderhoud van de toplaag is het aanbrengen van een nieuwe polish aan te raden. Kijk uit, want als de polish is aangemaakt met te heet water of als er teveel polish gebruikt is, voelt de vloer na behandeling plakkerig aan. Dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn.
Vinyl wordt geroemd om het eenvoudige onderhoud. Regelmatig dweilen met een sopje van water en een reinigingsmiddel is in principe al voldoende. Let er echter wel op dat het middel toplaagvriendelijk is. Sommige middelen maken de vloer wel schoon, maar tasten de toplaag van het vinyl aan. De toplaag dient als bescherming tegen onnodige slijtage en verkleuring, bijvoorbeeld door de zon. Wie wil kan met een speciaal reinigingsmiddel voor vinyl de vloer van extra glans en bescherming voorzien.
Tapijt bestaat uit poolmateriaal dat verankerd is in een gronddoek. De pool zelf bestaat uit lussen, uit gesneden pooldraden of uit een combinatie hiervan. De structuur verschilt per tapijt, waardoor vuil bij het ene tapijt makkelijker hecht dan bij het andere. Een goede 'vuilsluis' heeft een borstelende en vochtabsorberende werking en helpt om zoveel mogelijk vuil buiten de deur te houden. Het belangrijkste onderhoudsadvies dat we kunnen geven is grondig stofzuigen. Met rustige bewegingen blijft de structuur van uw tapijt beter behouden. Toch een vlek? Behandel deze altijd direct. Sommige vlekken vragen wel extra aandacht, dus overhaast het niet. Laat de traditionele 'oma'-middeltjes achterwege. Verwijder rode wijn dus niet meer met zout en witte wijn, maar dep de vlek met een schone, witte handdoek en koud water. Koop onderhoudsmiddelen bij gespecialiseerde zaken. Een woninginrichter heeft producten die veilig zijn voor uw tapijt. Als het tapijt na verloop van tijd toch vuil wordt, wacht dan niet te lang met het nemen van maatregelen. Totale reiniging van het tapijt is ook mogelijk, met bijvoorbeeld de waterextractie-methode. Maar dit is werk voor een vakman en dient professioneel uitgevoerd te worden. Je leverancier kan je verder adviseren.
Interieurgrind is vrijwel overal tegen bestand. Vlekken als rode wijn en koffie zijn snel en makkelijk te verwijderen met behulp van een borsteltje en lauw water. Stof en inloopvuil laten zich makkelijk opzuigen. Kauwgom is helemaal niet meer lastig te verwijderen; voor het weghalen is er speciale gomcleaner. De grindvloer één keer per jaar goed schrobben is meestal voldoende, afhankelijk van hoe intensief de vloer gebruikt wordt. Een waterstofzuiger kan je helpen met het opzuigen van het vuile water. Een goede siergrindvloer is ook bestand tegen de meeste chemische middelen.
