Zonnepanelen zetten het zonlicht om in elektriciteit. Het is een gemakkelijk toepasbare en milieuvriendelijke techniek om elektriciteit op te wekken.
Zonnepanelen zijn populair! Er is steeds meer belangstelling voor zonne-energiesystemen waar voldoende elektriciteit mee opgewekt kan worden om je jaarlijks energieverbruik mee te voorzien. Ondanks dat de zon in Nederland relatief gezien weinig schijnt kun je met zonne-energie toch je energierekening aanzienlijk verlagen. Voor het opwekken van stroom hebben zonnepanelen namelijk niet per se direct zonlicht nodig. Ook op een bewolkte dag levert een zonnecel elektriciteit.
Zonnepanelen, of pv-systemen, maken op het dak van je woning elektriciteit. Dat kunnen ze doordat zonlicht elektrische spanning opwekt tussen de twee laagjes silicium die op een paneel zitten. Dat heet een fotovoltaïsche reactie. Om deze spanning om te zetten naar bruikbare wisselstroom voor het elektriciteitsnet zijn behalve panelen ook een omvormer en elektriciteitskabels nodig. Net als bij alle elektrische apparaten staat ook het vermogen van zonnepanelen uitgedrukt in watt. De productie van elektriciteit is niet gelijkmatig doordat de hoeveelheid zonlicht steeds verandert. Daarom staat bij zonnepanelen het maximale vermogen aangegeven: Wattpiek (Wp). In Nederland worden de meeste pv-systemen aan het elektriciteitsnet gekoppeld. Op het moment dat er meer elektriciteit wordt opgewekt dan verbruikt, kan het systeem aan het elektriciteitsnet terugleveren.
Het kan dus zijn dat de stroom die door je zonnepanelen opgewekt wordt, door jou niet (geheel) gebruikt wordt. Je bent bijvoorbeeld niet thuis en de zon schijnt: deze niet door jou gebruikte stroom wordt niet opgeslagen, maar geleverd aan het openbare elektriciteitsnet. Je elektriciteitsleverancier is verplicht de door jou aan het net geleverde stroom te verrekenen met de stroom die je afneemt van het elektriciteitsnetwerk, op de momenten dat je meer stroom gebruikt dan de panelen opwekken. Deze verrekening heet 'salderen'. Toepassing van deze salderingsregeling is aan bepaalde voorwaarden gebonden. Om te kunnen salderen moet je elektriciteitsmeter registreren hoeveel je levert aan het net en hoeveel je afneemt. Je netbeheerder is verplicht om ervoor te zorgen dat je daarvoor een geschikte meter hebt. Zo'n meter noemt men een teruglevermeter, of een 'slimme meter'. Als je een draaischijfmeter hebt, wordt er automatisch gesaldeerd. De draaischijf draait dan namelijk gewoon achteruit. In dat geval is er geen teruglevermeter nodig. Wel is het verstandig om te controleren of de cijfers ook daadwerkelijk 'achteruit tellen' op het moment dat je meer opwekt dan je verbruikt. Er zijn namelijk enkele draaischijfmeters bekend die tegen terugtellen geblokkeerd zijn.
Waarom zie je nooit een enkel zonnepaneel op een dak? Een zonnepaneel levert meestal een spanning van enkele tientallen volts. Om elektrische energie via stroomkabels te vervoeren, is het echter verstandig hogere voltages (spanningen) te gebruiken. Bij een hoge spanning gaat namelijk minder energie verloren. Om die reden is het gebruikelijk zonnepanelen onderling in serie te schakelen. Ieder paneel geeft zijn spanning als het ware door aan het volgende, die er zijn eigen spanning aan toevoegt. Een serie van tien panelen kan zo een spanning van honderden volts opbouwen. Kleinere systemen van enkele panelen kunnen op elk moment eenvoudig worden uitgebreid met extra panelen. Let wel op: het is onverstandig om panelen van verschillende merken of typen op één omvormer aan te sluiten.
Het rendement van zonnepanelen ligt tegenwoordig tussen de 14% en 22%, dat wil zeggen dat maximaal 22% van het zonlicht omgezet kan worden in bruikbare energie. Een standaardsysteem bestaat uit zonnepanelen met een rendement van tussen de 14% en 16%. Daarnaast bestaan er ook hoog rendement cellen die tot 22% rendement behalen, maar deze zijn vele malen duurder dan een gemiddeld zonnepaneel met een lager rendement.
Over het algemeen wordt gedacht dat een zonnepaneel met een hoger vermogen, van bijvoorbeeld 300 Wp 'beter' is dan een paneel van bijvoorbeeld 240 Wp. Dit klinkt logisch. Immers zal 300 Wp meer kWh'en produceren, echter hebben beide panelen vaak dezelfde efficiëntie. Het verschil zit in de afmetingen per zonnepaneel. De 300 Wp paneel is qua oppervlakte groter dan de 240 Wp paneel.
Hier kun je aan zien dat de afmeting en vermogen samen bepalend zijn voor het rendement/efficiency. Een uitzondering op deze regel is dat de hoog rendement cellen in verhouding meer energie meer opwekken, dit verklaart ook het prijsverschil met de standaard systemen.
Zonnepanelen zijn in principe onderhoudsvrij. Aan te raden is om de panelen elk jaar schoon te maken, om vogelpoep, algenaanslag en stof te verwijderen. Wanneer het regent wordt het vuil van je panelen gespoeld, maar er blijft soms wat achter. Daarom is het verstandig de panelen te wassen met een zachte bezem of spons. Let ook op de omvormer: houd deze schoon, want de omvormer is gevoelig voor warmte en stofvorming. Een andere handige onderhoudstip is het regelmatig controleren van de omgeving: zijn er geen schaduwgevende objecten in de buurt gekomen? Dit zou namelijk ten koste gaan van je rendement. Op deze manier kun je met een gemiddeld zonnepanelensysteem minimaal 20 jaar zonnestroom opwekken.
Zonnepanelen worden betaalbaar. Een investering in een zonnepanelensysteem is tegenwoordig ook zonder enige vorm van subsidie rendabel. Een gemiddeld huishouden van vier personen met een jaarlijks elektriciteitsverbruik van 3500 kWh kan de investering al binnen gemiddeld zeven jaar terugverdienen. De zonnepanelen gaan minimaal 20 jaar mee, andere componenten zoals de omvormer gaan tegenwoordig gemiddeld 15 jaar mee. Veel installateurs van zonnepanelen geven 10 jaar of meer garantie op het systeem. De garantie van de fabrikant houdt in dat het systeem na een bepaalde periode (bijvoorbeeld 10 jaar) nog minimaal 80% van het vermogen per zonnepaneel moet opwekken. Indien dit niet het geval is, heb je recht op vervanging van de panelen die onder de maat presteren.
Het overduidelijke voordeel van het opwekken van elektriciteit door middel van zonne-energie is de besparing op energiekosten die uiteindelijk plaats gaat vinden. Ook is deze vorm van opwekken een stuk milieuvriendelijker dan wanneer er gebruik wordt gemaakt van fossiele brandstoffen. Ook gaat de waarde van je huis omhoog bij het aanbrengen van zonnepanelen.
Helaas is de aanschafprijs van een zonnepanelensysteem voor velen nog steeds een flinke investering. Ook zijn er misschien aanpassingen nodig in je woning, om deze manier van energie-opwekking mogelijk te maken. Denk hier bijvoorbeeld aan het aanpassen van de meterkast. Verder is het zo dat zonne-energie zelf erg milieuvriendelijk is, maar dat voor de productie van zonnepanelen ons milieu wel degelijk belast wordt. In zonnepanelen zitten namelijk zware metalen zoals cadmium en lood verwerkt die gevaarlijk voor onze leefomgeving kunnen zijn.
Tips voor het aanschaffen van zonnepanelen:
– Ga eerst na of het dak van je woning geschikt is voor zonnepanelen, en hoeveel dakoppervlak er beschikbaar is om te bedekken met zonnepanelen.
– Vraag offertes aan bij verschillende aanbieders van zonnepanelen, want de prijzen lopen flink uiteen.
– Let op keurmerken: panelen met een betrouwbaar keurmerk zijn goed bestand tegen veroudering en weersomstandigheden.
– Ga na welke garanties je krijgt en van wie: de leverancier, de importeur of de fabrikant.
– In de meeste gevallen is geen (omgevings-)vergunning nodig voor het plaatsen van zonnepanelen of zonnecollectoren. Wel gelden er bepaalde regels, informeer hiernaar.
Kies voor duurzame energie: de zonneboiler.
Kijk hier voor meer zonnepanelen koop tips of zonnepanelen informatie.
