Foto: matras-welke-kies-je

De matras: ondersteuning is alles

Een matras is een belangrijk onderdeel van het bed. Lees hier alles over de verschillende soorten matrassen, de veerkracht en het draagvermogen.

Guido van Loon

Onze uurtjes slaap zijn ontontbeerlijk; wetenschappelijk onderzoek toont dit dan ook aan. Als je niet lekker slaapt gaat dit ten koste van de arbeidsproductiviteit en kwaliteit van het geleverde werk. Of je een goede nachtrust hebt, is ook afhankelijk van een passend matras. De keuze voor een matras is dan ook erg belangrijk. Het zorgt dat je lekker ligt en goed slaapt. De matras heeft zich de afgelopen jaren flink ontwikkeld. Technische vernieuwingen en natuurlijke materialen veroveren de markt. Voor elke slaper is er een goed matras te vinden als je maar rekening houdt met belangrijke factoren zoals conformiteit, warmte-isolatie en vochtregulerend vermogen.

Kernpunten

Wist je dat je gemiddeld een derde deel van je leven in bed doorbrengt? Op jaarbasis is dit al goed voor bijna 3.000 uur! Hieruit blijkt het belang van een matras wel. Bij het kopen van een matras doe je er goed aan aandacht te besteden aan verschillende kernpunten. Een goede vochtregulering is van belang, maar de voornaamste taak is de ondersteuning van het lichaam. De juiste tegendruk zorgt voor ontspannen spieren en een stabiele ligging. Een matras moet je comfortabel ondersteunen tijdens het liggen, tijdens het omdraaien en je moet na het draaien weer zo snel mogelijk stilliggen. Dit heeft alles te maken met de veerkracht en het draagvermogen.

 

Als je matras je onvoldoende steun biedt tijdens het slapen zal je dit ervaren als een onrustige slaap, waarin je de hele nacht ligt te woelen. Verwar dit niet met het gegeven dat je de hele nacht stil zou moeten liggen, dit is niet goed voor het herstel van je lichaam. Door te draaien in je slaap ga je namelijk de verzuring van je spieren tegen.

Tijk en binnenwerk

Een matras bestaat grofweg uit matrasbekleding en het binnenwerk. De matrasbekleding, ook wel tijk genoemd, moet in staat zijn zowel warmte te isoleren als vocht te absorberen. Het materiaal in het binnenwerk moet zorgen voor de juiste ondersteuning en de geleiding van het opgenomen vocht van de tijk. Tijken zijn er in veel verschillende materialen. Tijken die de warmte vasthouden of juist voor verkoeling zorgen. Brandvertragende, vlekwerende, antistatische en antiallergeen geprepareerde tijken. Tijken met geurafbrekende componenten of juist met lekkere geurtjes die vrijkomen bij wrijving: Aloë Vera-gel voor een zachte huid of een ontspannende lavendelgeur. Steeds meer tijken hebben een zomer- en winterzijde. Nieuw zijn de tijken uit plantaardige materialen als bamboe en soja. Beide vezelsoorten staan bekend om hun hoge vochtabsorberende vermogen. Een afneembare, wasbare hoes is vanuit hygiënisch opzicht eigenlijk een must. Je ziet, de tijk is zoveel meer dan alleen een matrasbekleding.

Matrassoorten 

De ene matras of toch de andere? Wie het aanbod van matrassen bekijkt zal zien dat er onderling wezenlijke verschillen zijn in comfort, drukvermogen, gewicht, isolatie- en ventilatiemogelijkheden, duurzaamheid én prijs. Ook binnen een bepaalde matrassoort zijn er nog talloze varianten. Een deskundig advies is daarom noodzakelijk. Het is handig om te weten waar een verkoper het over heeft in zijn voorlichting, daarom hebben wij voor jou een overzicht. We maken onderscheid in binnenvering (Bonell, pocket), schuimsoorten (polyether, latex, traagschuim) en matrassen met lucht, gel of water.

Binnenveringmatras

Een van de belangrijkste eigenschappen van binnenveringmatrassen is een goede luchtcirculatie en daarmee ventilatie. Transpiratievocht wordt snel en efficiënt afgevoerd. Binnenvering is er in de vorm van Bonellveren, pocketveren, kunststof veerelementen en zelfs draadveren in een flexibele kunststof huls. Doorgaans afgedekt met verschillende materialen zoals latex, schuim, kokos, katoenwatten, scheerwol, jute en/of paardenhaar.

Bonellveren 

De meest klassieke vorm van binnenvering. De kwaliteit is afhankelijk van het aantal slagen en de staaldraaddikte van de gebruikte veren. Geschikt voor spiraalbodems, minder geschikt voor de verstelbare bodem.

Pocketveren

Soepeler doordat de gekrulde veren elk apart in een stoffen hoesje (pocket) zijn verpakt. Nieuwe veervormen en speciale windingen zorgen voor een meer actieve drukweerstand: eerst zacht, daarna steviger. Wordt vaak aangeduid met 6-, 8- of 10-slags pocketveren. Hoe meer slagen de veer heeft, des te soepeler en dus aangenamer de matras aanvoelt. Soms worden pocketveren tijdens het productieproces veredeld. Dit proces geeft de veer langdurig zijn oorspronkelijke elasticiteit. Geschikt voor de verstelbare bedbodem.

Relatief nieuw zijn kunststof veerelementen en de Twinsprings, een soort dubbelsysteem van veer en flexibele kunststof huls. Ook nieuw is een matrasinterieur dat bestaat uit een 3D-vlechtwerk van kunststofvezels.

Schuimmatrassen

De ontwikkelingen in schuimmatrassen volgen elkaar in hoog tempo op. Hier vinden we naast polyether en HR-koudschuimen ook natuurlatex. Matrassen van latex, schuimrubber of een polyurethaanvulling zijn geschikt voor mensen met allergieën, mits ze voorzien zijn van een katoenen tijk. Aangezien de compacte samenstelling voor minder goede ventilatie zorgt, zijn moderne varianten voorzien van zogenaamde ventilatieschachten.

Polyether

Binnen deze groep is het soortelijk gewicht bepalend voor het comfort van de matras. Over het algemeen geldt: hoe dikker de matras, hoe beter het comfort. Polyether matrassen zijn goedkoop en licht in het gewicht. Voordeel van polyether is bovendien dat het brandvertragend is. Vaak zijn deze echter minder goed in staat vocht op te nemen en verliezen ze eerder hun elasticiteit. Geschikt voor spiraalbodems, minder geschikt voor de verstelbare bodem. 

Latex 

De beste kwaliteit latex is Talalay, van nature antibacterieel en schimmelwerend. Tijdens het productieproces wordt het materiaal korte tijd tot -30°C bevroren, waardoor de cellen openbarsten. Hierdoor ventileert Talalay optimaal. Verdere behandeling van het materiaal zorgt ervoor dat het tevens een grote veerkracht krijgt.

Drukverlagend traagschuim 

Innovatief is het visco-elastisch schuim (traagschuim), dat zich onder invloed van lichaamstemperatuur en -gewicht optimaal naar je contouren voegt. Dit hightech materiaal werd ooit ontwikkeld voor de ruimtevaart, tegenwoordig is het dé hit in matrassenland. De ronde, open celstructuur voegt zich naar de rondingen van het lichaam en geeft volledige steun waar jij die nodig hebt. Zonder tegendruk te bieden. Bij het opstaan neemt het visco-elastisch schuim zijn oorspronkelijke vorm weer aan. Dit schuim wordt veel verwerkt in combinatie met andere materialen.

Lucht, gel en water

Vaak ontstaan er vanuit de medische hoek allerlei ontwikkelingen op het gebied van matrassen. Zo zijn er tegenwoordig ook matrassen die gevuld zijn met lucht, gel of water.

Lucht

Zoals de naam al zegt bevat een luchtmatras gedeeltelijk een luchtvulling. Het grootste voordeel hiervan is dat de matras naar jouw wens ingesteld kan worden. Hierdoor is de kans op drukpunten beperkt. Ook is een luchtmatras relatief licht en hoeft niet gekeerd te worden. Een kwalitatief goede luchtmatras gaat even lang mee als andere matrassoorten. De matras is geschikt voor zowel rug-, zij- als buikslapers. Een goede luchtmatras is geschikt voor alle soorten bedbodems.

Gel

Eén van de nieuwste ontwikkelingen op matrassengebied is de gelmatras. De gelmatras werd al veel gebruikt in de gezondheidszorg vanwege de goede drukverdeling. Dit drukverlagende effect is te vergelijken met dat van een waterbed of watermatras. Absoluut een aanrader voor mensen die geen waterbed willen, maar wel dromen van de sensatie van slapen op water. En als jíj daar wél van droomt, maar je partner niet, dan is dat geen probleem: de gelmatras kan worden toegepast naast een conventionele matras in een slaapsysteem. NB: een watermatras kunt u d.m.v. speciaal materiaal ook omzetten in een gelmatras.

Water

De freeflow watermatras is de pure watermatras, zonder veel techniek, gewoon een zak gevuld met water. Bij de hydraulisch gestabiliseerde watermatras wordt de beweging van het water geremd en tevens wordt het lichaam door de drijvers in geringe mate ondersteund. De fiber-watermatras is op dit moment de meest gebruikte. Het gebruik van diverse fiberlagen op elkaar zorgen voor diverse mogelijkheden voor de stabilisering en ondersteuning. Dan bestaat er ook nog de watermatras met binnenvering; ook wel de watermatras van de vierde generatie genoemd.

Hardheid

Het materiaal waarmee de matras is gevuld bepaalt - naast de kwaliteit - de hardheid ervan. Die hardheid bepaalt of je iets wegzakt in de matras of er echt bovenop blijft liggen. Met andere woorden: de grootte van het contactoppervlak tussen slaper en matras. Een zachter matras omsluit het lichaam meer en is daardoor wat warmer. Een harder matras geeft minder omsluiting en is daardoor koeler. Bij de keuze tussen hard en zacht spelen persoonlijke voorkeuren een grote rol. Het is aan te raden om een matras te kiezen waarop jíj het prettigst ligt. Kans is groot dat je een andere voorkeur hebt dan je partner. Geen probleem, matrassen zijn meestal verkrijgbaar in drie hardheden: Soft (tot 70 kg), Medium (70-100 kg) of Firm (boven 100 kg). Ook kan deze aanduiding vermeld worden in soepel, normaal of stevig.

Symmetrisch of niet

Symmetrische matrassen hebben een identieke boven- en onderkant. Maar er zijn ook exemplaren met een verschillende boven- en onderkant. Dat laatste is niet onlogisch, want de bovenkant moet vocht opnemen en isoleren, terwijl de onderkant juist vocht moet afgeven. Kortom, aan beide zijden worden verschillende eisen gesteld. Bij niet-symmetrische matrassen wordt aan de onderkant vaak een soort vilt gebruikt. Dat materiaal heeft uitstekende ventilerende eigenschappen. Groot voordeel is dat je de zware matras niet hoeft om te keren om de kwaliteit te bewaren en de duurzaamheid te bevorderen.

Afstemmen op de bodem

Kies je voor een bedbodem met veel verstelmogelijkheden? Zorg dat de matras flexibel genoeg is om zich hieraan aan te passen. Stem ook de soort matras af op de bodem. Sommige matrassen zijn specifiek geschikt voor een spiraal-, latten- of juist schotelbodem.

In de groei

Jongeren behoren tot een doelgroep die absoluut niet vergeten mag worden. Juist in de groei-jaren is de aanschaf van een goede matras een aankoop waar je je kind veel plezier mee doet. Nog volop in de groei heeft het lichaam een stabiele matras nodig. Voor de juiste houding hoort de matras zich te vormen naar de druk van het hoofd, de schouders en de heupen. Het allerbelangrijkste is dat de natuurlijke positie van de wervelkolom - ook nog in de groei - gehandhaafd blijft. Dat betekent een rechte lijn als je op je zij ligt en een s-curve als je op je rug ligt. De lichaamsbouw is een belangrijk aspect waar aandacht aan besteed moet worden. Let ook goed op maatregelen tegen allergieën. Allergische reacties komen vaker voor bij kinderen en jongeren. Deze doelgroepen hebben over het algemeen lagere weerstand tegen virussen en huisstofmijt. Draai en keer de matras daarom ook regelmatig. Vermeld tenslotte bij een beddenspecialist ook altijd de voorkeursslaaphouding van je kind, dit in verband met de drukpunten. Neem voor jongeren in de groei geen genoegen met een b-keuze matras, maar geef het de aandacht die het nodig heeft.

Proefliggen

Hoe weet je welke matras de meest geschikte is? Proefliggen in de winkel is een optie. Een enkele slaapspecialist beschikt over een computergestuurde spierspanningsmeter om de optimale drukverdeling te meten. Ook een geheel gepersonaliseerd slaapsysteem is mogelijk. Er is zelfs een fabrikant die een actie heeft waarbij proefslapen in hotels mogelijk is.

In het kort

Zoveel informatie, misschien duizelt het je een beetje. Nog even in het kort. 

Let bij het uitkiezen van de nieuwe matras op het volgende:

- De veerkracht, verstelbaarheid en drukverlagende eigenschappen. Een verkeerde ondersteuning van de matras kan bijdragen aan problemen met rug, nek en gewrichten.
- Comfortzones (soepele zones ter hoogte van de schouder en verstevigende zones ter hoogte van de heup). De zones houden de wervelkolom in de juiste stand, waardoor je lichaam zich optimaal kan ontspannen.
- De hoogte van de matras, voor de balans tussen ligcomfort en stabiliteit.
- De isolatie en vochtregulatie.


Verder lezen over matrassen? Kijk eens bij Matrasaanhuis.nl.

Guido van Loon - Wonen.nl

Reacties