Het grootste deel van de Nederlanders is zich niet bewust dat binnenlucht tot wel vijf keer meer vervuild kan zijn dan buitenlucht.
Dat is de belangrijkste conclusie uit een internationaal onderzoek onder 16.000 bewoners, waaronder meer dan 1.000 Nederlanders, van onderzoeksbureau YouGov in opdracht van de VELUX Groep. Veel Nederlanders onderschatten de impact van het binnenleven op hun gezondheid. Des te zorgwekkender is het dat Nederlanders gemiddeld 90% van hun tijd binnen doorbrengen – ruim 21 uur per dag.
Het onderzoek spitst zich toe op de ‘Indoor Generation’, een typering van de huidige generatie die ten opzichte van voorgaande generaties veel meer tijd binnen spendeert. Dat mensen steeds meer binnen zijn, kan hun gezondheid schaden. Zo hebben mensen die leven in vochtige, schimmelige ruimtes maar liefst 40% meer kans op het ontwikkelen van astma.
Meer dan driekwart (77%) van de Nederlanders weet niet dat binnenlucht veel meer vervuild kan zijn dan buitenlucht. “Bij ongezonde lucht denken mensen vaak aan vervuilende fabrieken of drukke snelwegen,” zegt Philomena Bluyssen, hoogleraar Indoor Environment bij de Technische Universiteit Delft. “Wat de meeste mensen niet beseffen, is dat ook bepaalde vervuilende, ziekmakende stoffen in alledaagse huishoudelijke voorwerpen de luchtkwaliteit binnenshuis kunnen verslechteren. Voorbeelden zijn schoonmaakmiddelen, plastic speelgoed, meubilair en bouwmaterialen.” Ook veel alledaagse activiteiten – koken, schoonmaken, douchen, de was drogen, kaarsen branden en zelfs printen – beïnvloeden de luchtkwaliteit in huis. "Daarnaast speelt ventilatie natuurlijk een belangrijke rol," aldus Bluyssen.
In maar liefst één op de zeven Nederlandse woningen is de luchtkwaliteit het grootste deel van de dag onvoldoende, zo blijkt uit recent onderzoek van het Longfonds. Daarbij bevatten kinderkamers vaak de hoogste concentraties schadelijke stoffen en behoren daarmee tot de meest ongezonde ruimten in huis als het gaat om luchtkwaliteit. Dit terwijl kinderen juist bijzonder kwetsbaar zijn voor de gevolgen van een slecht binnenklimaat omdat hun longen en hersenen nog niet volledig zijn ontwikkeld.
Betere isolatie goed voor milieu, maar niet altijd voor gezondheid
Om te voldoen aan de energieprestatie-eisen die vanaf 2020 voor de nieuwbouw gelden, worden bestaande en nieuwe gebouwen steeds intensiever geïsoleerd en luchtdicht gemaakt. Wanneer hierbij niet voldoende geventileerd en gelucht wordt, resulteert dat in vochtige, schimmelige ruimtes. En dat kan een negatief effect hebben op de gezondheid van de bewoners. Naast een grotere kans op het ontwikkelen van astma neemt het risico op luchtwegaandoeningen, COPD en andere allergieën toe.
“Gebouwen uit alle macht isoleren bespaart weliswaar energie, maar schaadt ook de kwaliteit van de binnenlucht,” zegt Marcel Vreeken, manager public affairs bij VELUX Nederland. Een blinde focus op isolatienormen in de bouwsector is dan ook ongewenst. “Ventilatie moet een integraal onderdeel zijn van elke energierenovatie,” aldus Vreeken.
“Ongemerkt zijn we de laatste decennia veel meer binnen gaan leven,” vertelt Vreeken. Daar waar het enkele generaties geleden nog veel normaler was om buiten te spelen, op de markt boodschappen te doen, buiten les te krijgen en fietsend of lopend naar ons werk te gaan, begeven we ons nu alleen nog buiten wanneer we ons verplaatsen tussen de gebouwen waarin we wonen, werken, leren of sporten. Vreeken: “Dat is opgeteld zelden meer dan een paar minuten per dag.” Ook jonge kinderen spelen steeds meer binnen, zo bleek uit eerder onderzoek van Jantje Beton.
”Passende maatregelen zijn hard nodig”, vindt Vreeken. “Maar daarvoor moeten we ons eerst bewuster zijn van het feit dat de luchtkwaliteit in gebouwen een belangrijke oorzaak is van gezondheidsklachten zoals droge branderige ogen, niezen en hoofdpijn.” Alleen maatregelen voor een betere binnenlucht acht Vreeken sowieso niet voldoende. “Alleen door meer tijd buiten door te brengen én onze gebouwen gezonder te maken, kunnen we de trend van ongezond binnenleven doorbreken.”
VELUX appelleert in een internationale campagne aan de negatieve gezondheidseffecten van binnenlucht om zo de Indoor Generation bewuster te maken van de invloed van binnenleven op hun gezondheid. De video daarover is te bekijken op https://www.velux.nl/indoorgeneration.
