Foto: Wonennl-artikel-duurzaam-verwarmen

Alternatieve vormen van verwarmen, alle opties op een rij!

Verduurzamen.... bekijk hier de mogelijkheden

Vincent 01 November 2022

Dat de gasprijzen door het plafond gaan momenteel, daar vertellen we ongetwijfeld niets nieuws mee. Het lijkt er ook nog niet op dat dit op korte termijn gaat veranderen. Daarnaast speelt naast de stijging van de prijzen ook een rol dat gas niet (meer) de meest verantwoorde en duurzame manier van verwarmen is. De roep en vraag om alternatieven is dan ook al langer aan de gang. Toch lijkt er door de recente ontwikkelingen dat we in een stroomversnelling terecht komen. De vraag naar alternatieve vormen van verwarmen wordt steeds groter en webshops zijn steeds vaker uitverkocht waar het gaat om elektrische vormen van verwarmen. De markt speelt hier uiteraard slim op in en de keuze in soorten verwarmingen neemt steeds verder toe. Welke optie van alternatief verwarmen voor jouw huis en situatie geschikt is? Hier een uitgebreid overzicht van de meest gangbare opties die momenteel op de markt zijn.

Verwarmen met airconditioning
We beginnen met een optie van verwarmen die steeds populairder wordt. Dit is namelijk een variant van verwarmen die in de steeds heter wordende zomers ook goed van pas komt, we hebben het over verwarmen via airconditioning. Deze multifunctionele units kunnen in de (steeds warmer en vochtig wordende) zomers zorgen voor een aangenaam binnenklimaat, en zijn tevens in staat om in de winter de woning te verwarmen. Waar airconditionings voorheen bekend stonden als ware stroomvreters is dat vandaag de dag wel anders. Ze worden steeds zuiniger en zijn dus ook nog multifunctioneel. Daarom is verwarmen via een airconditioning vandaag de dag een slimme, duurzame én voordelige keuze. 

Warmtepomp
Een alternatief voor de centrale verwarming die we ook veel voorbij horen komen, is het verwarmen middels een warmtepomp. Dit betreft een innovatief systeem waarmee je huis zonder aardgas verwarmt kan worden. Het is een elektrische verwarming die zeer duurzaam is en waar je tevens vaak subsidie voor krijgt. Grofweg zijn er drie soorten warmtepompen, het verschilt per huis welke pomp voor jou geschikt is. Een volledig elektrische warmtepomp zorgt voor verwarming van het huis én voor het warme water in de woning. Dit wordt ook wel de combi, volledige of de all-electric warmtepomp genoemd. 

Daarnaast is er de hybride warmtepomp, deze werkt samen met de cv-ketel. Het zorgt op de meeste dagen voor genoeg warmte in huis. De standaard cv-ketel springt alleen bij als het erg koud is. De cv-ketel zorgt daarnaast bij deze warmtepomp ook nog voor warm water in de badkamer en keuken. Een hybride warmtepomp is een makkelijke tussenstap naar wonen zonder aardgas. Je bent er niet helemaal van afhankelijk, maar kunt toch al flink besparen op je jaarlijkse gasrekening. Tenslotte is er nog de ventilatiewarmtepomp. Dit is een kleine warmtepomp die warmte uit de ventilatielucht haalt. Deze warmtepomp is geschikt voor kleine ruimtes en wordt vaak als toevoeging op de gebruikelijke verwarming gebruikt.

Pelletkachel
Een relatief nieuwe manier van verwarmen die ook nog niet heel bekend is, is de pelletkachel. Dit is een kachel die als primaire grondstof houtsnippers gebruikt. Er zijn, net als bij warmtepompen, diverse soorten pelletkachels verkrijgbaar. Grofweg zijn ze op te delen in twee soorten, de pelletkachel die één ruimte verwarmt en de kachel die werkt als CV. Hiermee kun je dan de hele woning verwarmen. Een pelletkachel is veel voordeliger dan een gaskachel. Zeker nu de prijzen in raptempo omhoogschieten wat betreft gas, is de aanschaf van deze vorm brandstof goedkoper.

Een echte duurzame keuze is de pelletkachel echter niet aangezien hij een behoorlijke hoeveelheid fijnstof en CO2 uitstoot. Dit komt in de lucht terecht en komt de luchtkwaliteit niet ten goede. Het maakt een verschil of men woonachtig is in de stad of in het buitengebied, het zijn namelijk vooral buren die last hebben van de geur die deze vorm van verwarmen veroorzaakt. Ook als er mensen in je omgeving zijn met chronische luchtwegaandoeningen (zoals astma), zullen ze niet blij zijn met deze manier van stoken.

Biomassaketel
De biomassaketel heeft eenzelfde soort van verwarmen, maar verwarmt niet alleen de woning maar ook het warme water. Deze heeft dus een iets grotere kracht dan de standaard pelletkachel. Echter gelden dezelfde bezwaren bij een biomassaketel als bij een pelletkachel, het veroorzaakt wel de nodige uitstoot aan fijnstof en CO2. Iets wat niet goed is voor het milieu, en waar buren niet altijd gelukkig van worden. In een biomassaketel kun je meer dan alleen houtsnippers als grondstof gebruiken. Ook hele stukken hout kun je hierin opstoken. Dit maakt echter geen groot verschil qua uitstoot.

Elektrische (infrarood) kachel
De elektrische kacheltjes kennen we nog wel van vroeger, toen nog niet in alle woningen centrale verwarming aanwezig was. Dit waren destijds stroomvreters die de rekening snel deden opdrijven. Dit is echter tegenwoordig niet meer het geval, er zijn vele duurzame elektrische kachels op de markt gekomen. Een heel huis verwarmen met elektrische kachels is echter behoorlijk prijzig, daarom wordt deze vorm van verwarmen vooral gebruikt om een specifieke ruimte te verwarmen.

Men gebruikt het bijvoorbeeld in een werkkamer. Dit zijn ruimtes waar veel tijd doorgebracht wordt op een dag, en dan is het niet nodig de centrale verwarming de gehele dag aan te hebben. Met alleen een elektrische kachel is er voldoende warmte om de werkdag fijn door te komen. De centrale verwarming kan dan uit of een aantal graden lager, dat scheelt behoorlijk! 

Houtkachel
Een manier van verwarmen die we bijna zouden vergeten maar wellicht de meest gezellige manier is, de oude en vertrouwde houtkachel/open haard. Deze manier van verwarmen wordt ook vooral gebruikt ter ondersteuning van de normale verwarming, het kost namelijk nogal wat moeite om een houtkachel echt goed aan de gang te krijgen. Daarnaast moet je natuurlijk veel hout verzamelen en ook dit zorgt voor de nodige fijnstof en stankoverlast. Ook zorgt een houtkachel er ook voor dat je huis nogal zwarte muren kan krijgen door de uitstoot die het veroorzaakt, en is de warmte enkel heel plaatselijk. Je herkent het vast wel van een vuurkorf buiten, je gezicht is heel warm maar je rug is koud. Daarom is een open haard vooral een leuke, extra toevoeging die enorm sfeerverhogend werkt maar niet een primaire bron van warmte.

Infraroodpanelen
Deze innovatieve manier van verwarmen is er één die niet misstaat in een design interieur. Waar verwarmingen en radiatoren niet bekend staan als de meest in het oog springende items in een huis, is dat bij infraroodpanelen wel anders. Zoals de naam al doet vermoeden werken ze op basis van infraroodstraling en kunnen ze heel gericht ruimtes van warmte voorzien. Doordat ze als panelen worden geplaatst, zijn ze niet opvallend aanwezig en nemen tevens weinig ruimte in. Ze werken op elektriciteit en zijn daarmee een voordelige en duurzame keuze. Wanneer je voor deze design manier van verwarmen gaat, zul je zien dat de aanschafwaarde niet goedkoop is. Maar het resultaat is een plaatje, letterlijk.

Warmtenet
Dit is een manier van verwarmen waar je niet altijd bewust voor kunt kiezen, dit is namelijk een netwerk van verwarmen wat aanwezig is of niet. In verschillende grote steden in Nederland zijn er wijken die hierop zijn aangesloten. In totaal gaat het om 13 wijken met 227.000 huizen. Een warmtenet wordt ook wel stadsverwarming of blokverwarming genoemd. Het is eigenlijk een hele grote cv-installatie die de warmte over vele huishoudens verdeeld.

Ergens in de wijk, buurt of stad staat een centrale warmtebron, met dezelfde functie als je cv-installatie in huis: het warmt water op. Via buizen stroomt dit warme water naar de woningen. In elk huis staat vervolgens een kleine installatie (ook wel de afleverset genoemd) en deze bevat een warmtewisselaar en verdeelt de warmte over zowel de centrale verwarming als over het warme water. Afgekoeld water loopt vervolgens weer terug naar de centrale warmtebron. En die warmt het weer op. En dan is de cirkel weer rond.

Helaas is maar zo’n 6% van de Nederlandse woningen op deze manier van verwarmen aangesloten. Maar niet ieder warmtenet is duurzaam. Dit is alleen het geval wanneer zij vervolgens op hun beurt ook weer gebruikmaken van duurzame bronnen zoals aardwarmte of de restwarmte van een elektriciteitscentrale, fabriek of datacenter. Ook is het niet heel goedkoop, de prijzen die betaald moet worden zijn gekoppeld aan de marktprijs. En je kunt niet overstappen naar een andere leverancier! Er zijn wel plannen bij de overheid om dit los te koppelen van de marktprijs, aangezien er minder kosten worden gemaakt. We kunnen concluderen wat betreft een warmtenet; het is geen keuze maar een kwestie van geluk (of niet).

Kleine dingen
Naast de alternatieven om je hele woning in één keer te verwarmen, zijn er ook maatregelen te treffen die ervoor zorgen dat de verwarming standaard een aantal graden naar beneden kan. Denk hierbij aan hele simpele dingen zoals een verwarmingsdeken op bed, isolerende gordijnen of ’s avonds op de bank een elektrische voetwarmer. Door het hele jaar de verwarming een aantal graden naar beneden te zetten kun je al aardig besparen op de totaalrekening.

Daarnaast is het heel gezond om de verwarming naar beneden te draaien. Hierdoor moet je lichaam nét iets harder werken, waardoor je zogenaamde ‘bruine vet’ aan de slag moet. Dit is een gezonde manier, wat de verbranding in je lichaam een tandje omhoog gooit. Voor je het weet kom jij dus helemaal slank de winter door, ondanks al de lekkernijen in december!

-------

Kortom, de markt aan alternatieve verwarming is behoorlijk aan het uitbreiden. Van straalkachels tot de welbekende houtkachel en van warmtepompen tot airco’s die verwarmen. De keuze is enorm en wordt alleen nog maar meer. Of je meteen helemaal van het aardgas af kunt, dat ligt ook aan je persoonlijke situatie. Zo kan het zijn dat wanneer je een heel oud en tochtig huis hebt, het voor een warmtepomp niet mogelijk is de verwarming compleet te trekken. Het is dan aan te raden om verschillende manieren van verwarmen te gebruiken.

Ook is het met het steeds meer thuiswerken aan te raden om te kijken of het wel nodig is om de centrale verwarming de gehele 8,5 uur per dag aan te hebben. Een alternatieve manier van verwarmen door middel van een hybride elektrische kachel biedt dan een mooi alternatief. Ga in zo’n ruimte echter niet voor een manier van verwarmen die voor een hoge dosis fijnstof in de lucht zorgt, dit zorgt er namelijk voor dat de lucht vervuild wordt en dat heeft nadelige gevolgen voor de gezondheid (van je buren). En vergeet ook niet dat die extra paar sokken en een dikke trui nog altijd de meest duurzame én praktische manier zijn om jou warm de winter door te helpen. 

Reacties